Masę ciała małego dziecka należy regularnie kontrolować, ponieważ stanowi ona jeden z głównych wyznaczników odpowiedniego rozwoju fizycznego. Zastanawiasz się, czy Twój roczny maluch prawidłowo przybiera na wadze? W tym artykule znajdziesz informacje o tym, ile przeciętnie ważą roczne dziewczynki i roczni chłopcy oraz jaki zakres masy ciała uznaje się za prawidłowy dla dziecka w tym wieku. Dowiesz się z niego także, jak waga może zmieniać się na przestrzeni drugiego roku życia.
Co znajdziesz w tym artykule:
- 1.Waga rocznego dziecka – co musisz wiedzieć?
- 2.Ile przeciętnie waży roczne dziecko?
- 3.Jaka masa ciała rocznego dziecka jest prawidłowa?
- 4.Waga rocznego dziecka – tabela (dziewczynki)
- 5.Waga rocznego dziecka – tabela (chłopcy)
- 6.Jak często kontrolować masę ciała rocznego dziecka?
- 7.O czym trzeba pamiętać przy ocenie masy ciała rocznego dziecka?
- 8.Roczne dziecko waży za mało – co robić?
- 9.Roczne dziecko waży za dużo – co robić?
- 10.Waga rocznego dziecka – często zadawane pytania (FAQ)
- 11.Waga rocznego dziecka: podsumowanie
Waga rocznego dziecka – co musisz wiedzieć?
- Prawidłowa masa ciała dziewczynki, która właśnie skończyła pierwszy rok życia mieści się w przedziale od 7,1 kg do 11,3 kg.
- Prawidłowo rozwijający się roczny chłopiec (zaraz po 1. urodzinach) powinien ważyć od 7,8 do 11,8 kg.
- Masa ciała rocznego dziecka typowo zwiększa się o kilogram w ciągu około 6 miesięcy.
Ile przeciętnie waży roczne dziecko?
Zgodnie z danymi z siatek centylowych Światowej Organizacji Zdrowia, typowa masa ciała dziewczynki, która właśnie ukończyła pierwszy rok życia to 8,9 kg. W przypadku chłopców wynosi ona natomiast około 9,6 kg. Podane parametry dotyczą rocznych dzieci, których waga odpowiada 50. centylowi. Oznacza to, że zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, 50% dzieci danej płci w tym wieku ma masę ciała wyższą od podanej, a drugie 50% dzieci niższą.
Jaka masa ciała rocznego dziecka jest prawidłowa?
Za prawidłową masę ciała dziecka uznaje się zazwyczaj wartości mieszczące się między 3. i 97. centylem. Uznaje się więc, że waga malucha jest w normie, o ile dziecko nie należy do grupy 3% rówieśników z najwyższą lub najniższą masą ciała. Zgodnie z tym założeniem, dla rocznego dziecka (które właśnie skończyło 12. miesiąc życia), prawidłowe parametry masy ciała wynoszą:
- W przypadku dziewczynek - od 7,1 kg do 11,3 kg.
- W przypadku chłopców - od 7,8 kg do 11,8 kg.
Waga rocznego dziecka – tabela (dziewczynki)
Bardziej szczegółowe dane w poniższej tabeli pozwolą Ci prześledzić, jak może zmieniać się masa ciała dziewczynki od pierwszych urodzin do ukończenia drugiego roku życia. Wszystkie podane wartości są w zakresie normy, natomiast wartości wyższe i niższe od skrajnych dla danego wieku uznaje się za nieprawidłowe.

Źródło: [1]
Waga rocznego dziecka – tabela (chłopcy)
Poniżej możesz zobaczyć analogiczną tabelę z wartościami masy ciała dotyczącymi chłopców.

Źródło: [2]
Jak często kontrolować masę ciała rocznego dziecka?
Masa ciała oraz inne podstawowe parametry rozwoju fizycznego dziecka oceniane są przez lekarza w ramach tzw. bilansu zdrowia. Przeprowadza się go 11 razy w czasie od urodzenia do ukończenia 19. roku życia, w tym u dziecka rocznego (12-miesięcznego), a następnie w wieku 2 lat. Ponadto rodzice mogą kontrolować masę ciała malucha w warunkach domowych. W przypadku braku konkretnych wskazań zdrowotnych zaleca się, by robić to nie częściej niż co 3 miesiące.
O czym trzeba pamiętać przy ocenie masy ciała rocznego dziecka?
Warto mieć na uwadze, że masa ciała dziecka to nie jedyny parametr, który bierze się pod uwagę, by stwierdzić, czy rozwój fizyczny rocznego malucha przebiega prawidłowo. Znaczenie mają również m.in.:
- Wysokość ciała – bardzo ważny parametr, który należy oceniać jednocześnie z masą ciała. Służą do tego siatki centylowe.
- Zmiana kanału centylowego, czyli przedziału wartości na siatce centylowej. Pozwala określić, czy dziecko rozwija się w czasie w równomierny sposób i wyłapać sytuacje, gdy masa lub wysokość ciała nadal jest w granicach normy, ale przyrosty znacznie wyhamowały lub przyspieszyły. Przykładowo, dziecko do tej pory rozwijało się dość szybko - jego parametry mieściły się w kanale między 50. i 85. centylem. Przy kolejnej ocenie, wartości odpowiadają kanałowi między 3. i 15. centylem. Mimo, że nadal są prawidłowe, warto wspólnie z lekarzem przyjrzeć się możliwym przyczynom tej zmiany, by na wczesnym etapie ocenić, czy istnieje potrzeba diagnostyki lub wprowadzenia modyfikacji w sposobie żywienia.
Roczne dziecko waży za mało – co robić?
Jeśli masa ciała rocznego malucha nie mieści się w zalecanych granicach normy:
- Skonsultuj się z lekarzem. Pomoże Ci on określić przyczynę problemu i zaplanować dalsze postępowanie. Oceni, czy u malucha nie występują zaburzenia stanu zdrowia, które mogą prowadzić do nieprawidłowych przyrostów masy ciała lub utraty wagi.
- W niektórych przypadkach lekarz może zlecić badania ogólne krwi i moczu oraz inne, bardziej szczegółowe testy diagnostyczne.
- W sytuacji braku podejrzeń występowania choroby u dziecka, uwagę należy zwrócić na dokładną analizę sposobu żywienia, obejmującą m.in. ilość oraz rodzaj zwyczajowo podawanych posiłków oraz przekąsek.
- Na podstawie uzyskanych informacji, lekarz pomoże Ci zaplanować odpowiedni plan postępowania. Może również skierować na wizytę u specjalisty, np. dietetyka lub neurologopedy dziecięcego.
Roczne dziecko waży za dużo – co robić?
Jeśli masa ciała Twojego rocznego dziecka przewyższa zakres normy:
- Skonsultuj się z lekarzem, który zweryfikuje, czy u malucha faktycznie występują problemy z masą ciała. Pomoże Ci on także znaleźć przyczynę problemu i zaplanować dalsze działania.
- Lekarz może zalecić zmiany w diecie dziecka, które są istotne w kontekście budowania zdrowych nawyków żywieniowych: regularne spożywanie 4-5 posiłków dziennie, unikanie podawania dziecku nadmiaru przekąsek oraz słodkich napojów (w tym soków), a także ograniczenie spożycia produktów zawierających cukier, miody, syropy słodzące.
- Pediatra powinien także zwrócić Twoją uwagę na podawanie maluchowi zbilansowanych posiłków, opartych na warzywach i owocach, produktach zbożowych, produktach białkowych oraz mleku i produktach mlecznych oraz obejmujących niewielki dodatek tłuszczu.
- Pamiętaj, że roczne dzieci powinny uczyć się rozpoznawać sygnały głodu i sytości oraz dopasowywać do nich ilość spożywanego jedzenia. Oznacza to, że rolą rodzica nie jest określanie, jak dużo maluch ma jeść, a jedynie podawanie mu regularnie (4-5 razy dziennie) zbilansowanych posiłków. Dziecko powinno móc samo decydować, jaką ilość żywności spożyje.
- Ważną rolę w postępowaniu u dziecka ze zbyt dużą masą ciała odgrywa również zwiększenie ilości czasu poświęcanego na aktywną zabawę i spacery.
Waga rocznego dziecka – często zadawane pytania (FAQ)
Moje dziecko jest wcześniakiem. Czy mogę korzystać z siatek centylowych dla ogólnej populacji dzieci do oceny jego masy ciała?
Do oceny parametrów rozwoju fizycznego wcześniaków w pierwszych 3 latach życia stosuje się zazwyczaj specjalne siatki centylowe, różne w zależności od tygodnia ciąży, w którym dziecko przyszło na świat. Jeśli Twój maluch urodził się przed terminem, opisane w artykule wartości mogą nie być odpowiednie do analizy zmian jego masy ciała. Zapytaj pediatrę o zalecany sposób oceny parametrów rozwoju fizycznego u Twojego dziecka.
Ile roczne dziecko przybiera na wadze w ciągu roku?
Roczne dziecko typowo zwiększa swoją masę ciała o kilogram w ciągu mniej więcej 6 miesięcy. Przybiera więc na wadze mniej więcej 2 kilogramy w ciągu roku.
Moje roczne dziecko nie przybiera na wadze lub traci masę ciała – co mam zrobić?
Jeśli martwisz się brakiem przyrostów masy ciała dziecka, zgłoś się z nim do lekarza. Warto udać się na konsultację również w sytuacji, gdy maluch traci wagę. Istnieje wiele możliwych przyczyn tego zjawiska, zarówno związanych z dietą, jak i stanem zdrowia. Lekarz przeprowadzi wywiad i spojrzy całościowo na parametry rozwoju fizycznego dziecka. Na tej podstawie stwierdzi, czy potrzebne są zmiany w sposobie żywienia malucha lub przeprowadzenie badań w kierunku chorób, które mogą powodować brak odpowiednich przyrostów masy ciała.
Moje roczne dziecko mało je, ale ma prawidłową masę ciała. Czy powinnam się niepokoić?
Prawidłowy rozwój fizyczny dziecka, w tym odpowiednie przybieranie na wadze, to podstawowa oznaka tego, że maluch je wystarczająco kilokalorii w stosunku do swojego faktycznego zapotrzebowania. Dość często zdarza się, że rodzice przeszacowują, jak dużo jedzenia maluch potrzebuje. Jeśli waga jest prawidłowa, przyrosty masy ciała dziecka w dłuższym czasie stabilne i nie występują żadne niepokojące objawy wskazujące na problemy zdrowotne, niewielkie porcje żywności spożywane przez malucha nie stanowią powodu do zmartwień. Jeśli jednak masz wątpliwości, czy dziecko otrzymuje wystarczającą ilość kilokalorii i istotnych składników pokarmowych lub czy rozwija się prawidłowo, skonsultuj się z pediatrą.
Waga rocznego dziecka: podsumowanie
Masa ciała jest jednym z podstawowych wskaźników prawidłowego rozwoju dziecka. Jej przyrosty warto regularnie oceniać z wykorzystaniem siatek centylowych. Jeśli zauważasz, że dziecko nie przybiera na wadze odpowiednio do wieku, zgłoś się do lekarza. Warto wcześnie rozpoznać ewentualne problemy z masą ciała, z pomocą specjalisty określić ich przyczyny, a w razie potrzeby zaplanować również postępowanie, które pozwoli dziecku w długoterminowej perspektywie rozwijać się prawidłowo.
Źródła:
- World Health Organization WHO Child Growth Standards. Weight-for-age, girls. Birth to 5 years (percentiles), https://cdn.who.int/media/docs/default-source/child-growth/child-growth-standards/indicators/weight-for-age/wfa-girls-0-5-percentiles.pdf?sfvrsn=1a008a84_11.
- World Health Organization WHO Child Growth Standards. Weight-for-age, boys. Birth to 5 years (percentiles), https://cdn.who.int/media/docs/default-source/child-growth/child-growth-standards/indicators/weight-for-age/wfa-boys-0-5-percentiles.pdf?sfvrsn=488e74e6_11.
- World Health Organization Weight-for-age, girls. Birth to 2 years (percentiles), dostęp: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/child-growth/child-growth-standards/indicators/weight-for-age/cht-wfa-girls-p-0-2.pdf?sfvrsn=37c200a9_12.
- World Health Organization Weight-for-age, boys. Birth to 2 years (percentiles), dostęp: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/child-growth/child-growth-standards/indicators/weight-for-age/cht-wfa-boys-p-0-2.pdf?sfvrsn=4db44d93_12.
- National Health Service (2023) Your baby’s weight and height, dostęp: https://www.nhs.uk/baby/babys-development/height-weight-and-reviews/baby-height-and-weight/.
- Mazur A. (2013) Utrata masy ciała u dziecka, Pediatria po Dyplomie, 17: 22-25, dostęp: https://podyplomie.pl/pediatria/15419,utrata-masy-ciala-u-dziecka.
- Skrzypek M., Krzyszycha R. M., Goral K. (2021) Postępowanie żywieniowe w leczeniu otyłości u dzieci i młodzieży, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 27(1): 13-22, dostęp: https://www.monz.pl/pdf-134654-63565?filename=Postepowanie%20zywieniowe%20w.pdf.
- Leung A. K. C., Marchand V., Sauve R. S. (2012) The “picky eater”: The toddler or preschooler who does not eat, Pediatrics Child Health, 17(8): 455-457, dostęp: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3474391/.
- Levene I. R., Williams A. (2018) Fifteen-minute consultation: The healthy child: “My child is a fussy eater!”, Archives of Disease in Childhood – Education and Practice, 103: 71-78, dostęp: https://ep.bmj.com/content/103/2/71.