Jakie sztućce do nauki jedzenia dla dziecka?

Jakie sztućce do nauki jedzenia dla dziecka wybrać?

Pierwszym sztućcem do nauki jedzenia jest łyżeczka. Na początku maluch nie potrzebuje jeszcze widelca. Zwykle zaleca się wprowadzenie go do użytku przez dziecko w okolicy jego 2. urodzin. Dopiero, gdy zacznie ono w pełni sprawnie posługiwać się widelcem, warto zacząć naukę korzystania z noża przy jedzeniu. Jak wybrać te akcesoria?

Łyżeczka do nauki jedzenia przez dziecko

Przy wyborze pierwszej łyżeczki do nauki jedzenia przez dziecko warto zwrócić uwagę przede wszystkim na wymienione poniżej cechy:

• Twardość – jest jednym z najważniejszych aspektów wpływających na poprawność techniki karmienia. Łyżeczka musi być wystarczająco twarda, żeby dziecko czuło nacisk na język po włożeniu jej do buzi przez rodzica – uruchamia to u malucha bodziec odpowiedniego pobierania pokarmu. Najczęściej polecane są łyżeczki z tworzyw sztucznych oraz metalu.
• Bezpieczny materiał wykonania – łyżeczka dla dziecka nie powinna zawierać potencjalnie szkodliwych materiałów, takich jak BPA, który może przenikać do spożywanej żywności.
• Dość płaski kształt – to cecha dobrej łyżeczki dla malucha, która wpływa na technikę karmienia. Płaski kształt znacznie zwiększa szanse na efektywne pobieranie pokarmu przez dziecko. Przeciwdziała także tendencji do „wycierania” pozostałego na łyżeczce pokarmu o górną wargę malucha, co jest niezalecane.
• Główka łyżeczki o niewielkim rozmiarze – ułatwia pobieranie pokarmu oraz wkładanie łyżeczki do buzi i jej wyjmowanie.
• Odpowiednia długość trzonka łyżeczki – dłuższy trzonek sprawdza się szczególnie w przypadku pierwszej łyżeczki dla dziecka, którą maluch jest karmiony przez rodziców. Ułatwia on pobieranie pokarmu z naczynia i podawanie go niemowlakowi. Kiedy dziecko zaczyna jeść samodzielnie, łatwiejsze dla niego będzie posługiwanie się łyżeczką o krótszej rączce, ponieważ taki kształt pomaga lepiej kontrolować jej ruchy.
• Prosty, niewyprofilowany kształt – również wpływa na zachowanie prawidłowej techniki karmienia, w szczególności promując podawanie dziecku łyżeczki na wprost, zamiast przenoszenia jej pod kątem.

Wszystkie wymienione wyżej zalecane cechy charakteryzują pierwszą łyżeczkę od BoboVity. Możesz otrzymać ją bezpłatnie, zapisując się do naszego newslettera.

Widelec i nóż do nauki jedzenia przez dziecko

Wśród cech widelca i noża odpowiedniego dla dziecka na początku nauki jedzenia tymi sztućcami można wymienić:

• Odpowiedni materiał – bezpieczne tworzywo sztuczne lub metal.
• Zaokrąglone krawędzie – są ważne, by dziecko nie pokaleczyło się przy nauce jedzenia widelcem lub nożem.
• Krótki i gruby trzonek – na etapie, gdy dziecko uczy się jedzenia widelcem, zwykle od początku w większości posługuje się nim samodzielnie (nie jest już całkowicie karmione przez rodziców, jak w wieku niemowlęcym). Dlatego lepiej sprawdzają się łatwiejsze do kontrolowania przez rączkę malucha widelce o krótkim oraz bardziej komfortowym do chwytania pogrubionym trzonku.

Pamiętaj, by oferować dziecku nóż dopiero, gdy nauczy się sprawnie posługiwać widelcem. Warto rozpocząć naukę korzystania z tych akcesoriów od prób spożywania nimi miękkich produktów (np. bananów, gotowanych warzyw), które łatwiej nadziać na widelec i pokroić.

Przy nauce jedzenia sztućcami przez dziecko pomocne może być wyposażenie się w antypoślizgową matę pod talerzyk, który utrudni jego przesuwanie się. Poleca się także zadbać, by naczynie, z którego korzysta dziecko miało lekko podwyższone brzegi.

Zestaw sztućców do nauki jedzenia przez dziecko

W sklepach z akcesoriami dla dzieci, poza pojedynczymi sztućcami, znajdziesz także całe zestawy – zwykle obejmujące łyżeczkę i widelec, czasami również nożyk. Są one bardziej przydatne na późniejszym etapie nauki jedzenia niż na początku, gdy dziecko dopiero zaczyna posługiwać się łyżeczką (minie sporo czasu od tego momentu zanim wprowadzimy do użycia widelec i lata zanim maluch będzie samodzielnie używać nożyka).

Kiedy dziecko powinno samo jeść łyżeczką?

Nauka jedzenia łyżeczką rozpoczyna się, gdy zaczynamy wprowadzać do diety dziecka pokarmy uzupełniające, jednak potrzeba zwykle wielu miesięcy, zanim maluch zacznie samodzielnie się nią posługiwać. Zazwyczaj niemowlę w wieku około 10-12 miesięcy próbuje samo korzystać z łyżeczki, a przed końcem 14. miesiąca życia rodzice zaczynają zauważać, że dziecko potrafi już nabrać jedzenie na łyżeczkę i przenieść do buzi. Na tym etapie umiejętność jedzenia łyżeczką nie jest zwykle jeszcze dobrze wyćwiczona i samodzielne posługiwanie się nią wiąże się z częstym lądowaniem pokarmu poza jamą ustną dziecka. W pełni sprawne, samodzielne jedzenie łyżeczką to umiejętność, której posiadania można się spodziewać u malucha przed osiągnięciem wieku 3 lat.

Kiedy dziecko potrafi jeść posiłki widelcem i nożem?

Zdobycie umiejętności spożywania posiłków widelcem i nożem zajmuje długi czas. W wieku 2-3 lat maluchy zazwyczaj zaczynają uczyć się używać widelca. Zanim ukończą 5 lat, rozpoczynają zwykle naukę krojenia jedzenia nożem. Większość dzieci potrafi samodzielnie posługiwać się oboma tymi sztućcami jednocześnie w wieku około 7 lat.

Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzenia pokarmów uzupełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.

Źródła:

1. Szajewska H., Socha P., Horovath A. i wsp. (2021) Zasady Żywienia Zdrowych Niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Przegląd Pediatryczny 50: 1-19, dostęp: https://przegladpediatryczny.pl/files/4337.pdf.
2. Horovath A., Rachtan-Janicka J., Rybak A. i wsp. Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Medycyna Praktyczna, dostęp: https://1000dni.pl/wp-content/uploads/2023/01/poradnik-zywienia-niemowlat-1341.pdf.
3. National Health Service Using a Spoon Information Sheet, dostęp: https://www.nhsggc.org.uk/kids/resources/ot-activityinformation-sheets/using-a-spoon-information-sheet/.
4. National Health Service Using a Fork Information Sheet, dostęp: https://www.nhsggc.org.uk/kids/resources/ot-activityinformation-sheets/using-a-fork-information-sheet/.
5. National Health Service Using a Knife Information Sheet, dostęp: https://www.nhsggc.org.uk/kids/resources/ot-activityinformation-sheets/using-a-knife-information-sheet/.
6. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Krakowie BISFENOL A – zastosowania i zagrożenia, dostęp: https://www.gov.pl/web/psse-krakow/bisfenol-a---zastosowania-i-zagrozenia.
7. National Health Services (2023) Developing your child’s cutlery skills, dostęp: https://www.cambspborochildrenshealth.nhs.uk/feeding-and-eating/developing-your-childs-cutlery-skills/.