Kiedy sadzać dziecko na nocnik?

Nauka korzystania z nocnika przez dziecko – co musisz wiedzieć?

● Sadzanie dziecka na nocnik i naukę korzystania z niego zazwyczaj rozpoczyna się, gdy maluch jest w wieku około 2 lat.

● O gotowości do podjęcia nauki korzystania z nocnika świadczą oznaki, takie jak: umiejętność chodzenia oraz samodzielnego zdejmowania i zakładania ubranka, zainteresowanie użytkowaniem nocnika, a także zdolność do rozumienia i wykonywania prostych poleceń.

Kiedy uczyć dziecko siadać na nocnik?

Większość dzieci jest gotowych na naukę korzystania z nocnika mniej więcej w wieku 2 lat. Uważa się, że najwcześniejszym czasem na rozpoczęcie tego procesu jest okres po około 18. miesiącu życia. Przed osiągnięciem tego wieku dziecko nie jest jeszcze przygotowane pod kątem fizycznym, poznawczym i emocjonalnym na to, by efektywnie uczyć się korzystać z nocnika zamiast pieluszki, a odpieluchowywanie może wiązać się z niepotrzebnym stresem. Gotowość do podjęcia nauki użytkowania nocnika zamiast stosowania pieluszki ocenia się często na podstawie występowania u dziecka wszystkich lub zdecydowanej większości z następujących oznak:

● Dziecko potrafi bez pomocy przejść do nocnika oraz samodzielnie zakładać oraz zdejmować ubranko,

● Maluch wykazuje zainteresowanie korzystaniem z nocnika,

● Dziecko zdaje sobie sprawę z potrzeby skorzystania z nocnika i może Ci to komunikować z wyprzedzeniem,

● Dziecka zazwyczaj moczy pieluszkę nie częściej niż co 2 godziny,

● Dziecko rozumie i potrafi wykonywać proste polecenia.

Jeśli maluch nie wykazuje wymienionych oznak gotowości, można i tak zacząć zaznajamiać go z funkcją nocnika, ale odpieluchowywanie warto odłożyć na kolejne miesiące. Uważa się, że co do zasady należy rozpocząć naukę używania nocnika zanim dziecko ukończy wiek około 30. miesięcy.

Kiedy nie rozpoczynać nauki korzystania z nocnika?

Błędem może być rozpoczynanie nauki korzystania z nocnika w czasie, który nakłada się na moment zajścia większej zmiany w życiu dziecka, np. przeprowadzkę, narodziny rodzeństwa, czy pójście po raz pierwszy do żłobka. Warto również wziąć pod uwagę, że nauka używania nocnika i odpieluchowywanie zwykle wymagają czasu i cierpliwości. Lepiej nie planować więc rozpoczęcia tego procesu, gdy spodziewamy się, że w danym okresie będziemy mieć szczególnie dużo obowiązków na głowie i mniej przestrzeni na to, by na spokojnie się tym zająć.

Jak nauczyć dziecko siadać na nocnik i korzystać z niego? Instrukcja krok po kroku

Kiedy chcesz nauczyć dziecko siadać na nocnik i wykorzystywać go do załatwiania swoich potrzeb fizjologicznych:

1. Zacznij od zakupienia nocnika. Postaw go w miejscu, w którym dziecko spędza w ciągu dnia dużo czasu, by miało do niego zwykle łatwy dostęp.
2. Wyjaśnij maluchowi prostymi, zrozumiałymi dla niego słowami, do czego służy nocnik.
3. Pozwól dziecku zaznajomić się z nocnikiem i przyzwyczaić do niego. Proponuj regularnie, by na nim siadało. Na początku może to robić w ubranku.
4. Po upływie co najmniej 1-2 tygodni rozpocznij proces nauki korzystania z nocnika, gdy dziecko chce zrobić siusiu lub kupkę. Bardzo przydatne jest wtedy, jeśli maluch potrafi już komunikować swoją potrzebę z wyprzedzeniem. Czasami da się to stwierdzić również na podstawie charakterystycznych oznak w zachowaniu (dziecko może np. wiercić się bardziej niż zwykle, krzyżować nogi, robić przysiad lub mieć grymas na twarzy). Ponadto, niektóre maluchy wypróżniają się bardzo regularnie (np. po posiłku), dlatego wiadomo, kiedy się tego spodziewać. Jeśli podejrzewasz, że dziecko ma potrzebę, pójdź razem z nim do nocnika i pomóż mu zdjąć dolną część ubranka oraz pieluszkę. Następnie poleć, aby usiadło na nocnik i wyjaśnij, że może zrobić do niego sisiu lub kupkę.
5. Pamiętaj - jeśli dziecko w takiej sytuacji wykazuje opór przed zdjęciem ubranka i pieluszki oraz siadaniem na nocnik, nigdy nie rób tego na siłę. Prawdopodobnie maluch nie jest jeszcze gotowy na rozpoczęcie korzystania z nocnika. Poczekaj kilka tygodni i spróbuj ponownie.
6. Jeśli dziecko początkowo nie rozumie, co ma robić na nocniku, możesz wyjaśnić mu w następujący sposób: po tym, jak maluch zrobi kupkę do pieluszki, zabierz ją do nocnika i pokaż mu, że tutaj powinna trafić jej zawartość.
7. W procesie nauki regularnie w ciągu dnia pytaj dziecko, czy nie potrzebuje zrobić sisiu lub kupki i w odpowiednim czasie proponuj, by usiadło na nocnik.
8. Ważne jest chwalenie dziecka za każdym razem, gdy komunikuje Ci swoją potrzebę, a także wtedy, gdy uda mu się zrobić sisiu lub kupkę do nocnika. Nie okazuj złości, jeśli proces nie przebiega po Twojej myśli. Daj dziecku czas, by zrozumiało, co powinno robić i kiedy.
9. Pamiętaj również o tym, by od razu uczyć dziecko, że po skorzystaniu z nocnika trzeba umyć rączki.

Jak odpieluchować dziecko?

Kiedy widzisz, że dziecko potrafi już korzystać z nocnika i przez co najmniej kilka tygodni w większości przypadków udaje mu się zrobić siusiu lub kupkę do niego, a nie do pieluchy, możesz zdecydować się na odpieluchowanie malucha. Na etapie przejściowym warto wykorzystywać specjalne majtki treningowe, które mają dodatkowe warstwy chłonnego materiału, a więc chronią przed przeciekaniem, jeśli maluch zapomni lub nie zdąży skorzystać z nocnika. Można je zakładać dziecku do czasu, gdy takie sytuacje niemal przestaną się zdarzać, a następnie zastąpić klasyczną bielizną.

Nauka korzystania z nocnika przez dziecko – często zadawane pytania (FAQ)

Co robić, gdy dziecko nie chce siadać na nocnik?

Odmawianie siadania na nocnik przez dziecko może świadczyć o tym, że maluch nie jest jeszcze gotowy na naukę korzystania z niego. Warto rozważyć odłożenie rozpoczęcia tego procesu o kilka tygodni. Jeśli dziecko nadal nie chce siadać na nocnik w wieku 2,5 lat, skonsultuj się z pediatrą. Lekarz pomoże Ci ocenić, jaka jest przyczyna braku zainteresowania malucha korzystaniem z nocnika.

Jak długo może potrwać nauka korzystania z nocnika przed dziecko?

Można przyjąć realistycznie, że nauka używania nocnika przez dziecko potrwa co najmniej kilka miesięcy. Zwykle w czasie od 3 do 6 miesięcy maluchy uczą się, do czego służy nocnik i zaczynają korzystać z niego w większości sytuacji, gdy mają potrzebę zrobienia siusiu lub kupki. Jeśli zaczniemy naukę siadania na nocniku zbyt wcześnie, gdy dziecko nie będzie wykazywać jeszcze oznak gotowości (czyli zwykle znacznie przed osiągnięciem wieku 2 lat), ten proces może jednak potrwać dłużej.

Jaki jest typowy wiek, gdy dziecko potrafi już korzystać z nocnika i nie potrzebuje pieluchy?

Większość dzieci w wieku około 3 lat potrafi korzystać z nocnika i nie używa już pieluszki, przynajmniej w ciągu dnia. Normalne jest jednak, że maluchowi w tym wieku nadal zdarzają się “wypadki”. W wieku 5 lat ten problem zwykle już nie występuje lub przytrafia się już co najwyżej sporadycznie.

Kiedy uczyć dziecko siadać na nocnik: podsumowanie

Za odpowiedni czas na rozpoczęcie nauki siadania na nocnik i korzystania z niego przez dziecko uznaje się wiek około 2 lat. Zanim zaczniemy, warto upewnić się, że maluch wykazuje podstawowe (wymienione wyżej w artykule) oznaki gotowości. Zbyt wczesna nauka korzystania z nocnika może niepotrzebnie utrudnić cały proces.

Źródła:

● National Health Service (2022) How to potty train, dostęp: https://www.nhs.uk/baby/babys-development/potty-training-and-bedwetting/how-to-potty-train/.

● Institute for Quality and Efficiency in Health Care (2023) Potty training: Learn More – Helping your child with potty training, InformedHealth.org, dostęp: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279295/.

● Baird D. C., Bybel M., Kowalski A. W. (2019) Toilet training: Common Questions and Answers, American Family Physician, 100(8): 468-474, dostęp: https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2019/1015/p468.html.

● Kiddoo D. A. (2012) Toilet training children: when to start and how to train, Canadian Medical Association Journal, 184(5): 511, dostęp: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3307553/.