Obiad jest głównym i w diecie większości dzieci najobfitszym posiłkiem w ciągu dnia. Z tego powodu jego skład odgrywa szczególnie ważną rolę w zapewnieniu pokrycia potrzeb żywieniowych. W poniższym artykule przeczytasz, jak dobrze zbilansować obiadek dla 3-letniego dziecka i poznasz nasze propozycje pożywnych posiłków dla malucha w tym wieku.
Co znajdziesz w tym artykule:
Co podawać na obiad dla 3-latka?
Elementami dobrze zbilansowanego obiadu dla 3-latka są:
- Warzywa – w postaci surówki, w formie tzw. jarzynki, czyli gotowanych warzyw, jako składniki gulaszu, zupy albo warzywnych placuszków i omletów – istnieje całe mnóstwo możliwości wykorzystania różnorodnych warzyw, które powinny być jednym z podstawowych składników obiadku podawanego 3-letniemu dziecku.
- Produkty węglowodanowe – porcja żywności z tej grupy stanowi niezbędny składnik dobrze skomponowanego posiłku. Warto na przestrzeni dnia i tygodnia wybierać różnorodne produkty zbożowe (kasze drobno- i gruboziarniste, ryż biały i brązowy, pieczywo jasne i pełnoziarniste, makarony różnego rodzaju, płatki owsiane, jaglane, ryżowe, gryczane, mąkę, np. jako składnik domowych naleśników, placuszków lub pierogów). W roli produktów węglowodanowych sprawdzają się także ziemniaki i bataty.
- Produkty białkowe – w każdym obiadku należy uwzględnić chude mięso, rybę, jaja lub nasiona roślin strączkowych. Wielkość zalecanej w posiłku porcji produktów białkowych orientacyjnie możemy porównać do rozmiaru połowy dłoni malucha (bez palców).
- Tłuszcze - dodawane w niewielkiej ilości (w posiłku dla 3-latka zwykle uwzględniamy około łyżeczki na porcję). Warto wykorzystywać przede wszystkim oleje roślinne, takie jak olej rzepakowy i oliwa z oliwek. Rekomendowanymi źródłami tłuszczu są również orzechy i nasiona (w bezpiecznej postaci, np. zmielonej), a także awokado.
Dodatkowo warto do obiadku dla dziecka dobrać przyprawy, które urozmaicą smak potrawy. Sprawdzą się dobrze zarówno świeże i suszone zioła (np. tymianek, oregano, bazylia, natka pietruszki, lubczyk, koperek), jak i inne przyprawy, takie jak mielona kolendra, kmin rzymski, papryka słodka, kurkuma, imbir, cynamon.
Pamiętaj, że wiele mieszanek przypraw zawiera głównie sól, której nie powinno się dodawać do potraw dla dzieci, szczególnie w pierwszych latach życia. Należy również unikać przypraw, które w składzie mają glutaminian sodu lub substancje konserwujące.
Jakich produktów nie podawać na obiadek dla 3-latka?
Poza nadmiarem soli, jednym z najczęstszych błędów w żywieniu dzieci jest obecność w potrawach diecie zbyt dużej ilości cukrów dodanych. Dostarczają one dziecku kilokalorii, za którymi nie idą składniki pokarmowe potrzebne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Przy wyborze potraw obiadowych dla 3-latka warto więc unikać źródeł dodanego cukru, w szczególności:
- Gotowych sosów (w tym ketchupu) oraz gotowych zup (nienależących do kategorii żywności dedykowanej niemowlętom i małym dzieciom) – porcja takich produktów często zawiera 4-5 łyżeczek dodanego cukru,
- Warzyw z puszki i warzyw konserwowych, które wyprodukowano z dodatkiem cukru,
- Niektórych przetworów mięsnych - warto sprawdzić etykietę, ponieważ część produktów z tej kategorii także zawiera dodany cukier.
Niewskazane jest również podawanie żywności z konserwantami, barwnikami, sztucznymi aromatami oraz substancjami słodzącymi. Polecamy zawsze przeczytać skład, by upewnić się, że wybrany produkt nie zawiera składników, których nie chcemy uwzględniać w diecie dziecka.
Przygotowując obiadek dla 3-latka zwróć także uwagę na ilość wykorzystywanych w potrawie tłuszczów. Lepiej unikać oferowania maluchom produktów smażonych, ponieważ zawierają ich zbyt dużą ilość i są ciężkostrawne.
Ważna jest nie tylko ilość, ale także rodzaj tłuszczów w potrawach. Do tych, których udział w diecie 3-latków zaleca się znacznie ograniczać należą:
- Margaryny twarde (w kostkach),
- Smalec,
- Olej palmowy,
- Olej kokosowy,
- Masło.
Pomysły na obiad dla 3-latka
Mając już ogólny zarys, jakie produkty powinny znaleźć się w obiadku dla 3-latka, a jakich lepiej unikać, możemy łatwiej skomponować pożywny i dobrze zbilansowany, pełnowartościowy posiłek dla malucha. Jeśli szukasz konkretnych pomysłów na obiadki dla dziecka, sprawdź poniższe propozycje.
Zupy na obiad dla 3-latka
Tradycyjnie zupa stanowi jedną z dwóch potraw obiadowych, jednak obecnie w wielu domach ze względów praktycznych odchodzi się od modelu podawania 2-daniowego posiłku. W takiej sytuacji, jeśli chcemy podać 3-latkowi zupę jako jedyne danie, musimy zadbać o to, żeby potrawa zawierała produkty ze wszystkich grup wchodzących w skład zbilansowanego posiłku. Nie sprawdzą się w tej roli zupy składające się jedynie z wywaru i kawałków warzyw (skład tych potraw jest lepiej dostosowany do modelu spożywania 2-daniowych obiadów).
Oto kilka pomysłów na zupy dla 3-latka, które mogą stanowić pełnowartościowy posiłek:
- Krem z brokułów, porów i ziemniaków podany z ugotowaną zieloną soczewicą,
- Chowder kukurydziany z filetem z ryby, podany z pieczywem,
- Łagodna zupa curry z dyni i czerwonej soczewicy, podana z kaszą jaglaną,
- Zupa krem z pomidorów z bazylią, podana z drobnym makaronem i gotowanym indykiem,
- Gęsty barszcz ukraiński z białą fasolą i ziemniakami.
Pulpety na obiad dla 3-latka
Pulpety to kolejna propozycja pożywnego obiadu dla dziecka w wieku 3 lat. Warto przygotować je z wykorzystaniem chudego mięsa (np. drobiowego) i warzyw korzeniowych. W uzyskaniu odpowiedniej konsystencji pulpetów pomoże dodatek kaszki zbożowej.
Polecamy wypróbować ten przepis na pulpety mięsne dla malucha. Danie możesz podać z ulubioną surówką dziecka, gotowanym ziemniakiem i lekkim sosem, np. na bazie pomidorów.
Placuszki na obiad dla 3-latka
Placuszki w wersji wytrawnej, z dodatkiem różnorodnych warzyw, świetnie sprawdzą się jako danie obiadowe dla 3-letniego dziecka. Możesz przygotować np. zielone placuszki ze zmiksowanym szpinakiem lub placuszki z cukinii. Polecamy również podać maluchowi placuszki mięsno-warzywne z tego przepisu.
Talerzyki BoboVita na obiadek dla 3-latka
Talerzyki BoboVita można wykorzystać jako pomysł na szybki obiad dla 3-latka. Ich skład i konsystencja są dobrze dostosowane do wieku dziecka. Potrawy zawierają różnorodne warzywa pochodzące z kontrolowanych upraw i mięso bez pozostałości antybiotyków. Do wyboru mamy następujące dania:
Obiad dla 3-latka niejadka – jak zachęcić dziecko do zjedzenia posiłku?
Nawet jeśli zadbamy o przygotowanie smacznej, zbilansowanej potrawy, musimy liczyć się z tym, że czasami dziecko nie będzie chciało jej zjeść. Odmawianie spożywania podawanych posiłków zdarza się często u dzieci w wieku 3 lat.
Jeśli twój maluch zalicza się do niejadków, wypróbuj poniższe sposoby, które mogą pomóc w zachęceniu do jedzenia obiadków i innych posiłków:
- Jedz posiłek wspólnie z dzieckiem, w miarę możliwości całą rodziną. Pamiętaj, że maluch często naturalnie bierze przykład z innych, dlatego warto, by miało okazję uczestniczyć we wspólnych obiadach.
- Dbaj o to, by posiłki były kolorowe, atrakcyjne wizualnie dla dziecka.
- Nie podawaj maluchowi jedzenia więcej niż 4-5 razy dziennie. O stałych porach proponuj 3 główne posiłki oraz 1-2 przekąski i unikaj oferowania maluchowi żywności pomiędzy nimi. Nie podawaj 3-latkowi także płynów dostarczającej znaczących ilości kalorii (np. soków, mleka) poza porami posiłków.
- Zadbaj o różnorodność podawanych posiłków (szczególnie w sytuacji, gdy dziecko je bardzo wybiórczo). Ekspozycja na szeroką gamę produktów z czasem zaprocentuje większą akceptacją urozmaiconych posiłków.
Pamiętaj jednocześnie, że zmuszanie dziecka do jedzenia długoterminowo przynosi zwykle efekt odwrotny do zamierzonego. Maluch zaczyna kojarzyć spożywanie posiłków z negatywnymi doświadczeniami, co skłania go często do buntu i odmawiania jedzenia na przekór rodzicom.
Weź pod uwagę, że apetyt dziecka zmienia się z czasem, a maluch powinien mieć prawo kierować się nim, by samodzielnie zdecydować, czy w ogóle chce zjeść posiłek lub w jakiej ilości ma ochotę go spożyć. Kontynuuj podawanie dziecku różnorodnych produktów, jednak zaakceptuj, że czasami 3-latek odmówi zjedzenia obiadku czy innego posiłku – nie musimy traktować tego jak problemu, o ile jego ogólny stan zdrowia jest dobry, a rozwój fizyczny przebiega prawidłowo.
Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej ani żywieniowej. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących diety dziecka lub jego zdrowia, skonsultuj się z lekarzem pediatrą lub specjalistą ds. żywienia dzieci.
Źródła:
- Weker H., Rowicka G., Dyląg H. i wsp. (2020) Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych, Instytut Matki i Dziecka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, dostęp: https://imid.med.pl/files/imid/Do%20pobrania/Poradnik%20%C5%BCywienia%20dzieci_1-3_IMiD_FINAL.pdf.
- British Nutrition Foundation (2019) 5532 a-day. Perfect portions for little tums (1-4 years), https://www.nutrition.org.uk/media/oufg1pbd/5532-booklet-sept21.pdf.
- National Health Service (2022) Foods to avoid giving babies and young children, dostęp: https://www.nhs.uk/conditions/baby/weaning-and-feeding/foods-to-avoid-giving-babies-and-young-children/.
- National Health Service (2023) Fussy eaters, dostęp: https://www.nhs.uk/conditions/baby/weaning-and-feeding/fussy-eaters/.
- Leung A. K. C., Marchand V., Sauve R. S. (2012) The “picky eater”: The toddler or preschooler who does not eat, Pediatrics Child Health, 17(8): 455-457, dostęp: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3474391/.