Kompleksowa ocena żywienia dzieci w wieku 13-36 miesięcy

Eksperci z Instytutu Matki i Dziecka pod kierunkiem pani profesor Haliny Weker we współpracy z Fundacją Nutricia przeprowadzili badanie, które dało obraz dziecięcej diety. To pierwsze tak reprezentatywne badanie w Polsce.

Do badania zaproszono 400 losowo wybranych w całym kraju dzieci w wieku między 13 a 36 miesięcy. Rodzicie mieli za zadanie wypełnić ankietę zawierającą m.in. pytania na temat zachowań i preferencji żywieniowych swoich dzieci. Ponadto notowali przez 3 dni całodzienny jadłospis dziecka. Ankieterzy zebrali również dane na temat wzrostu, masy ciała, stanu zdrowia i aktywności dziecka.

1. Tylko 45,5% polskich dzieci ma prawidłową masę ciała

* Raport z badania KOMPLEKSOWA OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA DZIECI W WIEKU 13-36 MIESIĘCY W POLSCE, Instytutu Matki i Dziecka Warszawa, 2011 (badanie randomizowane na reprezentatywnej grupie 400 dzieci w wieku 13-36 miesięcy w Polsce w 2010r., finansowane przez Fundację Nutricia).

2. Dieta dzieci w wieku 13-36 miesięcy jest nieprawidłowo zbilansowana

Proporcje poszczególnych grup produktów i pochodzących z nich składników odżywczych w diecie małych dzieci są niewłaściwe.

Dzieci spożywają 3 razy więcej białka niż zalecają aktualne normy żywienia

Białko jest niezbędnym w diecie dziecka składnikiem odżywczym: buduje rosnący intensywnie organizm. Jednak co za dużo, to nie zdrowo. Badanie wykazało, że dzieci jedzą za dużo i za często produkty mięsne (mięso oraz jego przetwory: wędliny, parówki, kiełbasy). Nie zapominajmy, że źródłem białka zwierzęcego są również jaja oraz wartościowe produkty mleczne.

Pamiętajmy:
Chude mięso czerwone, w tym wędliny, powinny być spożywane nie częściej niż dwa - trzy razy w tygodniu, a jajka kurze w dni, w których nie jest spożywane mięso. Mięso drobiowe powinno być spożywane dwa - trzy razy w tygodniu, zawsze bez skóry. Wskazane jest spożywanie ryb, jeden - dwa razy w tygodniu.

80% dzieci ma dietę niedoborową w wapń i witaminę D

Wapń i witamina D są niezbędne dla prawidłowego wzrostu małego dziecka. Wapń buduje kości, a witamina D jest niezbędna do jego prawidłowego wchłaniania. Głównym źródłem tych składników w diecie maluchów powinno być mleko modyfikowane typu junior, oraz przetwory mleczne typu naturalne jogurty, kefiry, sery twarogowe i żółte. Badanie wykazało, że dzieci jedzą za mało tego typu produktów, co rzutuje bezpośrednio na spożycie wapnia i witaminy D. Eksperci zalecają by spożycie wapnia było na poziomie 800-1000mg – podczas gdy jadłospisy badanych dzieci dostarczały średnio tylko ok. 654 mg. Witaminy D było o połowę za mało w stosunku do zaleceń (średnio 5,1ug vs 10ug).

Pamiętajmy:
Dzieci powinny spożywać codziennie produkty nabiałowe, takie jak mleko (w tym mleko modyfikowane przeznaczone dla dzieci w wieku poniemowlęcym), maślankę, kefir lub jogurt; dla dzieci powyżej 24 miesiąca życia ze zmniejszoną zawartością tłuszczu. Zapotrzebowanie na wapń można zaspokoić poprzez spożycie 400 ml mleka i 150 g jogurtu i 30 g żółtego sera.

90% dzieci spożywa za dużo soli, a 78% – za dużo cukru

Podawanie małemu dziecku słonych i przesadnie słodkich produktów i napojów wpływa niekorzystnie na rozwój jego smaku. Dziecko wykształca wtedy preferencję smaków, co sprawia, że będzie miało upodobanie do niezdrowych produktów – słonych przekąsek, cukru i słodyczy. Ponadto wykazano, że nadmiar soli we wczesnym okresie życia sprzyja rozwojowi nadciśnienia tętniczego krwi w późniejszym okresie.

Nadmiar cukru i słodyczy w diecie może zwiększać ryzyko próchnicy zębów oraz przybieraniu na wadze. Badanie wykazało, że dzieci jedzą ponad 2 razy więcej sodu niż jest im potrzebne. Sód ten pochodzi głównie z soli dodawanej do potraw, ale również z soli ukrytej w kostkach rosołowych i mieszankach warzywno-przyprawowych.

Pamiętajmy:
Należy ograniczać dodatek soli do potraw i produktów spożywczych. Należy ograniczyć spożywanie słodkich napojów i zamiast nich podawać dziecku wodę.

3. Dieta dzieci w wieku 13-36 miesięcy odbiega od prawidłowych zaleceń żywieniowych

Jak powinna wyglądać prawidłowa dieta dziecka w wieku 13-36 miesięcy?

Prawidłowa dieta dziecka w wieku 13-36 miesięcy powinna być urozmaicona pod względem doboru produktów. Pełnowartościowy (dobowy) jadłospis, obejmujący 4-5 posiłków, powinien uwzględniać produkty z 5 grup żywności:

Mięso, ryby, wędliny, jaja

Chude mięso czerwone, w tym wędliny, powinny być spożywane nie częściej niż dwa - trzy razy w tygodniu, a jajka kurze w dni, w których nie jest spożywane mięso. Mięso drobiowe powinno być spożywane dwa - trzy razy w tygodniu, zawsze bez skóry. Wskazane jest spożywanie ryb jeden- dwa razy w tygodniu.

Mleko i przetwory mleczne

Należy spożywać codziennie produkty nabiałowe, takie jak mleko (w tym mleko modyfikowane przeznaczone dla dzieci w wieku poniemowlęcym), maślankę, kefir lub jogurt; dla dzieci powyżej 24 miesiąca życia ze zmniejszoną zawartością tłuszczu.

Warzywa i owoce

Należy codziennie jeść warzywa w tym warzywa strączkowe i owoce.

Produkty zbożowe

Należy codziennie spożywać pieczywo i przetwory zbożowe pochodzące z pełnego przemiału zbóż.

Tłuszcze roślinne

Posiłki powinny być przygotowywane z udziałem tłuszczy roślinnych najlepiej oliwka z oliwek lub olej rzepakowy z ograniczeniem tłuszczu zwierzęcego.

Urozmaicanie jadłospisu oraz stopniowe wprowadzanie i przyzwyczajanie dziecka do nowych produktów jest konieczne do akceptacji szerokiego asortymentu produktów i potraw zapewniających optymalne pokrycie zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze.