Gluten to mieszanina białek roślinnych występujących w ziarnach niektórych zbóż (np. pszenicy, żyta, jęczmienia czy pszenżyta). Składnik ten występuje w kaszce mannie czy kaszkach wielozbożowych.
Co znajdziesz w tym artykule:
Jak wprowadzić gluten w diecie dziecka?
Gluten to popularny alergen, jednak zgodnie z zaleceniami ekspertów jego niewielkie ilości należy zacząć podawać niemowlęciu w tym samym momencie, co inne pokarmy uzupełniające – od ukończenia 4. miesiąca do ukończenia 12. miesiąca życia[1]. Dobrym sposobem na rozpoczęcie podawania maluchowi pokarmów zawierających gluten jest wybór kaszki manny, która powstaje z ziaren pszenicy. Tak jak w przypadku innych produktów, na początku wystarczy niewielka ilość – kilka łyżeczek kaszki. Z czasem można podawać całą porcję. Gdy niewielkie ilości pierwszych produktów glutenowych trafiają do menu dziecka, zadaniem rodziców jest obserwacja reakcji na nowo wprowadzony pokarm.
Podczas wprowadzania glutenu do diety malucha ważne jest utrzymanie każdego dnia takiej samej (w przybliżeniu) porcji produktów zbożowych w jadłospisie przez pierwsze tygodnie, a potem stopniowe jej zwiększanie. Zgodnie z aktualną wiedzą zaleca się, aby niemowlętom na początku rozszerzania diety podawać niewielkie ilości glutenu – 1/10 kromki można uznać za małą ilość glutenu, a 1/2 – za dużą[2].
Jakie produkty glutenowe są odpowiednie dla niemowlęcia?
W diecie niemowlęcia, które jest na początku rozszerzania diety, najlepszym wyborem jest kaszka glutenowa – np. manna, orkiszowa, jęczmienna lub żytnia. Jeśli wybierasz produkty glutenowe do diety starszego niemowlęcia (7-8 miesięcy), które już potrafi sprawnie gryźć, możesz sięgnąć np. po pieczywo, makaron czy płatki. Warto jednak pamiętać, że podczas rozszerzania diety ważne jest podawanie dziecku posiłków bezpiecznych i odpowiedniej jakości. Ogólnodostępne produkty zbożowe mogą zwierać różne zanieczyszczenia stanowiące zagrożenie dla niedojrzałego organizmu niemowlęcia czy niewskazaną dla najmłodszych sól. Podawanie dziecku posiłków niesolonych jest istotne dla jego zdrowia, a także budowania właściwych przyzwyczajeń i preferencji żywieniowych w przyszłości.
- Podpowiedzią, że produkt jest właściwy dla najmłodszych, jest wskazanie wieku na opakowaniu. To oznaczenie, które symbolizuje żywność przeznaczoną dla niemowląt i małych dzieci. Dzięki informacji, np. po 8. czy 10. miesiącu życia, rodzic może wybrać produkt dopasowany do etapu rozwoju dziecka i jego umiejętności. Takie produkty muszą spełniać restrykcyjne normy jakości określone przez prawo krajowe i Unii Europejskiej[3].
Porcja kaszki mlecznej BoboVita to pełnowartościowy i zbilansowany posiłek o prostym składzie – zgodnie z przepisami prawa, jak wszystkie produkty dla niemowląt i małych dzieci, jest bez konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku.
Czy gluten może zaszkodzić małemu dziecku?
Zdarza się, że gluten może powodować alergię, celiakię lub nieceliakalną nadwrażliwość na gluten. Jest on jednak dobrze tolerowany przez większość populacji i nie jest zalecane jego eliminowanie z diety bez konkretnej przyczyny.
Dowiedziono, że na ryzyko zachorowania na celiakię nie ma wpływu wiek, w którym wprowadza się do diety dziecka produkty zawierające gluten. Nie należy rezygnować lub zbyt długo zwlekać z podaniem glutenu również wtedy, gdy w rodzinie ktoś choruje na alergię lub nietolerancję glutenu. Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną lub genetyczną i jak udowodniono w badaniach, na jej wystąpienie nie wpływa karmienie piersią, mimo że daje wiele korzyści dla dziecka i mamy, a także jest rekomendowane ze względu na swój niepowtarzalny skład[4]. Należy pamiętać, że nie należy stosować diet eliminacyjnych u dzieci bez wskazań lekarza, ponieważ może to spowodować niedobory żywieniowe, a w konsekwencji powstanie niektórych chorób[5].
Jak rozpoznać alergię na gluten u dziecka?
O uczuleniu na gluten mogą świadczyć przede wszystkim objawy ze strony układu pokarmowego, m.in. wzdęcia, biegunka, kolka, a także ze strony układu oddechowego lub skóry. U dzieci alergia na gluten najczęściej mija z wiekiem. Jeśli jednak rodzice zaobserwują u dziecka niepokojące objawy związane ze spożywaniem produktów glutenowych, należy skonsultować się z lekarzem pediatrą.
[1] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18.
[2] Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci 2021.
[3] „Raport: bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci”. Pod redakcją: prof. dr hab. n. med. Piotra Sochy oraz dr hab. inż. Anny Harton, 2022 RAPORT Bezpieczeństwo żywności, a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci (1000dni.pl) Dokument ten stanowi kompendium wiedzy na temat wpływu bezpieczeństwa żywności na stan zdrowia dziecka teraz i w przyszłości.
[4] Szajewska H. i wsp., Gluten introduction and the risk of coeliac disease: a position paper by the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2016, 62.3: 507-513.
[5] Szajewska H i Horvath, Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.