Wszystko, co musisz wiedzieć o wprowadzaniu glutenu do diety dziecka
Gluten występuje w kaszkach wielozbożowych, pszennych czy kaszce mannie. Jest to mieszanina białek roślinnych występujących w ziarnach niektórych zbóż (np. pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia). Wprowadzanie glutenu do diety dziecka należy rozpocząć pomiędzy 4. a 12. miesiącem życia, początkowo podając mu produkt glutenowy np. kaszkę mannę w niewielkich ilościach. Dowiedz się więcej na temat rozszerzania diety dziecka o gluten!
Czym jest gluten?
Gluten jest białkiem występującym w niektórych zbożach, w tym m.in.: pszenicy, życie czy jęczmieniu. Z racji tego, że odpowiada on za optymalną elastyczność ciasta, to powszechnie wykorzystuje się go w przemyśle spożywczym. Wśród popularnych produktów glutenowych można wymienić m.in.: niektóre mąki, pieczywo czy makarony. Gluten zaliczany jest do popularnych alergenów. Może powodować reakcję alergiczną. Dodatkowo gluten może być powodem celiakii – autoimmunologicznej choroby trzewnej, której leczenie polega na stosowaniu diety bezglutenowej. Mimo to u większości ludzi białko to jest dobrze tolerowane i nie rekomenduje się eliminacji go bez wyraźnej przyczyny.

Kiedy wprowadzić gluten do diety dziecka?
Według aktualnych zaleceń rozszerzanie diety należy rozpocząć pomiędzy 17. tygodniem a 26 tygodniem życia dziecka. Zbyt wczesne wprowadzanie tzw. pokarmów uzupełniających, może skutkować rozwojem alergii, natomiast zbyt późne – niedoborami ważnych składników. W początkowym etapie rozszerzania diety warto podać dziecku warzywa, następnie owoce, a dopiero w trzeciej kolejności kaszki zawierające gluten.
Według najnowszego stanowiska ekspertów z Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) gluten należy wprowadzić do diety dziecka pomiędzy 4. a 12. miesiącem życia1. Zgodnie z najnowszymi doniesieniami ekspertów nie jest już konieczne wprowadzanie dokładnie określonych ilości glutenu i przechodzenie przez tzw. etap „oswajania z glutenem”. Po podaniu dziecku, początkowo niewielkiej ilości, produktu z glutenem (np. kaszki Bobovita), należy obserwować jego reakcję. Warto przy tym pamiętać, że na ryzyko zachorowania na celiakię nie ma wpływu:
- wiek, w którym wprowadza się do diety dziecka produkty zawierające gluten,
- wprowadzanie glutenu pod osłoną mleka matki,
- czy to jak długo maluszek karmiony jest piersią.
Jak wprowadzać gluten do diety dziecka?
Tak jak wszystkie produkty wprowadzane do diety dziecka, gluten należy wprowadzać, zaczynając od niewielkiej ilości produktów i obserwować jego reakcję. Gluten można wprowadzać pod postacią kaszek zawierających ten składnik lub pieczywa. Jednakże warto pamiętać, że według „Schematu żywienia dzieci w 1. roku życia” pieczywo powinno pojawić się w diecie dziecka najwcześniej w 7. miesiącu życia. Ponadto pieczywo zawiera sól, która nie jest rekomendowana w żywieniu niemowląt.
Dobrym wyborem dla niemowląt, u których rozpoczyna się wprowadzanie glutenu do diety, są kaszki – np. kaszka manna.
Jak rozpoznać u dziecka nietolerancję glutenu?
Po podaniu dziecku posiłku z glutenem należy obserwować jego reakcję na nowowprowadzony pokarm. Na ewentualną nietolerancję glutenu mogą wskazywać m.in. takie objawy jak:
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- biegunka,
- nudności i wymioty,
- wysypka skórna,
- zbyt wolny przyrost masy ciała
Wówczas, gdy po ekspozycji na gluten wystąpią wyżej wymienione objawy, to należy niezwłocznie skonsultować się lekarzem-pediatrą. Zdiagnozowanie u dziecka celiakii lub alergii na gluten wymaga stosowania diety bezglutenowej.
Źródła:
1. Weker H., Barańska M. (red.), Żywienie niemowląt i małych dzieci. Zasady postępowania w żywieniu zbiorowym, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2014.
2. Wójtowicz M., Sobolewska-Wawro A., Zboża – istotny element rozszerzania diety i wprowadzania glutenu
3. Ehmke vel Emczyńska-Seliga E., Wprowadzanie glutenu do diety niemowląt.