Rozszerzanie diety metodą BLW

Na czym polega metoda BLW?

Metoda BLW jest sposobem rozszerzania diety sterowanym przez dziecko. Jej główną ideą jest podawanie dziecku pokarmów stałych i danie mu możliwości ich samodzielnego wyboru i spożycia. W ramach metody BLW możemy prezentować dziecku warzywa, owoce, produkty zbożowe w formie ułatwiającej uchwycenie pokarmów rączką. Należy pamiętać, że nowe produkty, kształty oraz faktury powinny być wprowadzane stopniowo i nie w dużej liczbie jednocześnie. Mimo że metoda ta ma wiele niewątpliwych zalet, jednak dziecko musi być do niej przygotowane.

Kiedy dziecko jest gotowe na BLW?

Dzięki metodzie BLW niemowlę samodzielnie poznaje nowe pokarmy, jest stopniowo przyzwyczajane do używania sztućców, kiedy wykazuje na to gotowość. Moment rozszerzania diety za pomocą metody BLW musi być odpowiednio zsynchronizowany z następującymi możliwościami dziecka:

• samodzielnym, stabilnym siedzeniem,
• dojrzałością nerwowo-mięśniową pozwalającą na kontrolowanie ruchów głowy oraz szyi,
• umiejętnością chwytania jedzenia palcami,
• brakiem odruchu wypychania językiem tego, co znalazło się w buzi,
• zauważalnym momentem zainteresowania się dziecka tym, co mają na talerzach dorośli.

Warto pamiętać, że w procesie rozszerzania diety – bez względu na wybór metody – maluch powinien być równolegle karmiony piersią lub mlekiem modyfikowanym, co też zakłada schemat żywienia niemowląt. Zatem pokarmy podawane dodatkowo stanowią uzupełnianie jego diety na zasadzie degustacji i nauki o jedzeniu: od poznawania cech sensorycznych po samodzielne rozpoznawanie nasycenia i głodu. Oznacza to, że nie należy uważać posiłków spożywanych przez dziecko podanych do wyboru, jako podstawę jego żywienia. Jest to raczej zdobywanie dodatkowych potrzebnych kompetencji. Według autorów metody BLW dziecko w ciągu kilku miesięcy powinno się nauczyć samodzielnego spożywania posiłków, co dla rodziców bądź opiekunów jest dużym ułatwieniem. Metoda BLW umożliwia poznawanie i odkrywanie pokarmów. Fakt ten należy do ważnych elementów zdobywania wiedzy o otaczającym dziecko świecie, którego jedzenie jest nieodłączną częścią.

Schemat żywienia niemowląt a metoda BLW

Klasyczny model rozszerzania diety, czyli schemat żywienia niemowląt przewiduje etap wprowadzania nowych pokarmów po ukończeniu przez niemowlę 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu, przy jednoczesnym karmieniu piersią lub odpowiednio dobranym mleku modyfikowanym. Aby wykształcić w dziecku mechanizm samoregulacji apetytu, należy obserwować różne sygnały, które świadczą o głodzie lub sytości pociechy. Optymalnym modelem karmienia dzieci jest tzw. responsywny styl żywienia, który polega na tym, że to opiekun bądź rodzic decyduje o tym, kiedy i co dziecko będzie spożywać, ale to ono decyduje, czy zje zaoferowany mu posiłek i – co ważne – w jakich ilościach. Jest to szczególnie istotne, ze względu na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat, a także profilaktykę nadwagi i otyłości.

Schemat żywienia niemowląt mówi także o konsystencji pożywienia, gdzie początek rozszerzania diety koncentruje się na gładkiej fakturze. Następnie pojawiają się w propozycjach grudki i wreszcie większe cząstki. W pierwszym etapie zakładającym jednolitą konsystencję, dobrym rozwiązaniem będzie potrawa bazująca na jednym składniku, np. purée z warzywa czy owocu lub kaszki. Przy czym warto umożliwić tutaj maluchowi dotykanie jedzenia palcami, wąchanie, powolne smakowanie, obserwację czy samodzielne wkładanie pokarmu do buzi. Pozwolenie dziecku na bezpośredni kontakt z jedzeniem także poprzez zabawę, stwarza pole do częściowej realizacji metody BLW zgodnie z obowiązującym schematem żywienia.

Za i przeciw stosowania metody BLW

Sama metoda zapoznawania dziecka z różnymi rodzajami oraz charakterystyką pokarmów ma wiele zalet i stanowi potrzebny element w rozwoju preferencji smakowych, ponieważ zapewnia uzupełnienie nauki karmienia. Próba uporania się z pożywieniem o konsystencji stałej, o innej fakturze np. słupkami czy cząstkami owoców i warzyw uaktywnia wiele mięśni twarzy i jamy ustnej, które jednocześnie odpowiadają za naukę mówienia. Jednak warto podkreślić, że ominięcie etapu jedzenia łyżeczką oraz podawania pokarmów o jednolitej konsystencji może mieć również negatywne skutki. Kiedy dziecko samo steruje swoim żywieniem istnieje ryzyko powstania niedoborów, np.:

• żelaza niezbędnego maluchowi m.in. rozwoju mózgu i funkcji poznawczych,
• cynku pełniącego rolę w kształtowaniu odporności czy mineralizacji kostnej,
• białka pełniącego rolę budulca,
• energii potrzebnej do regulowania procesów biochemicznych, utrzymania funkcji fizjologicznych czy wzrostu.

Moment wprowadzania pokarmów papkowatych pozwala łatwo podać dziecku posiłki z udziałem produktów zbożowych, jaj, ryb czy mięsa. Są one źródłem stopniowo wzrastającego zapotrzebowania na konkretne składniki.

Zagrożeniem związanym ze stosowaniem metody BLW jest również ryzyko spożywania produktów, które mogą być potencjalnie szkodliwe dla naszego dziecka. Rozszerzanie diety za pomocą metody BLW wymaga od rodziców przygotowywania posiłków specjalnie dla swojego dziecka. Stosunkowo częstym błędem rodziców jest podawanie niemowlętom własnych posiłków, które nie są dla nich odpowiednie (m.in. ze względu na zawartość soli, przypraw czy stopnia przetworzenia). Warto pamiętać, że dziecko to nie mały dorosły. Maluch wykazuje o wiele większe zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze, a jego organizm nie jest gotowy na żywność przeznaczoną dla dorosłych. 

Stosując metodę BLW należy pamiętać też o możliwym ryzyku zakrztuszenia się czy zachłyśnięcia dziecka pokarmem. Jest to uzależnione od indywidualnych możliwości niemowlęcia – moment gotowości na spożywanie określonych konsystencji jest odmienny u dzieci. Nie każde z nich ma predyspozycje do omijania etapu kaszek czy zmiksowanych posiłków. Oprócz niebezpieczeństwa jakie niesie zakrztuszenie się, malec łatwo zapamiętuje negatywne wydarzenia i może kojarzyć moment jedzenia danych pokarmów właśnie z tym, co mu się przytrafiło. Wiedza o tym jak zapobiegać takim wypadkom jest niezbędna, dlatego zaleca się także konsultację w tym zakresie np. u lekarza-pediatry.

Rozszerzanie diety niemowlęcia – jaka metoda jest najlepsza?

Ze względu na wysoką wrażliwość rosnącego organizmu dziecka, najbardziej rozsądnym działaniem przy wyborze żywności dla niemowląt w pierwszych latach życia będzie korzystanie z produktów przeznaczonych dla tej grupy konsumentów, czyli z oznaczeniem wieku na opakowaniu. Dlaczego?

• skład, a przede wszystkim jakość takiej żywności są bardzo dokładnie kontrolowane,
• podlegają regulacjom prawnym,
• stawiane im wymagania charakteryzują się dużo większymi restrykcjami niż w przypadku żywności ogólnego spożycia,
• dostosowane są do specjalnych potrzeb żywieniowych rozwijających się organizmów dzieci,
• umożliwiają dokładniejsze zbilansowanie diety niemowlaka, co ma wpływ na jego rozwój.

Warto w tym miejscu podkreślić, że metoda BLW nie gwarantuje rodzicowi, że dostarczy swojemu maluchowi wymaganych przez jego organizm składników. Poza tym, jak już zostało wspomniane, może w efekcie powodować spożycie pokarmów, które są nośnikiem zbyt wysokiej ilości energii, tłuszczu, soli i innych niezalecanych składników, np. dodatków do żywności.  

Dlatego przed podjęciem decyzji o metodzie rozszerzania diety trzeba poznać ich zalety, jak i wady. Dodatkowo brać pod uwagę umiejętności swojej pociechy, a w razie wątpliwości – zasięgnąć porad odpowiednich specjalistów.